Os textos que aquí se recollen foron escritos por Xohán Vicente Viqueira nos anos de docencia do instituto da Coruña, onde nos poresenta as súas reflexións sobre Galicia como nación, cunha "alma" de seu, expresión que utiliza para facer referencia ao "espírito do pobo", resultado da encarnación dunha raza na terra, e que se concreta, en termos políticos, na meta de acadar un federalismo presidido polo ideais de liberdade, democracia e prosperidade.
A lingua é para Viqueira a expresión da "personalidade galaica", que se debía de limpar de castelanismos e da súa progresiva progresiva deterioración. Outra das ideas que está presente é a da educación, base fundamental para abordar outros temas e un mecanismo fundamental para a construción da nación.